Đối ngoại Quốc phòng góp phần tạo dựng dư luận quốc tế tươi sáng về Việt Nam

Với tư cách là một bộ phận quan trọng trong tổng thể công tác đối ngoại - ngoại giao chung của đất nước, hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và trực tiếp là Bộ Quốc phòng đặc biệt quan tâm, qua đó có những đóng góp xứng đáng, góp phần tạo dựng và duy trì bức tranh dư luận quốc tế tươi sáng về Việt Nam trong môi trường địa chiến lược, địa chính trị nhiều biến động như thời gian vừa qua.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, tiếp Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu
tại Việt Nam Giorgio Aliberti, ngày 15/6/2023

Quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới

Tại Đại hội XI (năm 2011), Đảng ta đã xác định “đa phương hoá, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế”. Theo tinh thần này, việc mở rộng biên độ hội nhập quốc tế trên tất cả các lĩnh vực đòi hỏi phải làm tốt hơn nữa công tác thông tin đối ngoại. Theo đó, hàng loạt các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện mảng công tác này đã được Đảng, Nhà nước ban hành, trong đó có: Kết luận số 16-KL/TW ngày 14/02/2012 về Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011-2020; Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 06/8/2012 về việc triển khai thực hiện Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011-2020; Quyết định số 1209/QĐ-TTg ngày 04/9/2012 về Phê duyệt Quy hoạch phát thanh, truyền hình đối ngoại đến năm 2020; Quyết định số 368/QĐ-TTg ngày 28/02/2013 về Phê duyệt chương trình hành động của Thủ tướng Chính phủ về thông tin đối ngoại giai đoạn 2013-2020; Đề án nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đến năm 2020.

Tiếp đó, tại Đại hội XII (năm 2016), Đảng ta nêu rõ: “Tăng cường công tác thông tin đối ngoại, hội nhập quốc tế, tạo đồng thuận trong nước và tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ đất nước”. Triển khai Nghị quyết Đại hội, Hội nghị Trung ương 4 (Khoá XII) đã ra Nghị quyết về Thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, trong đó xác định công tác thông tin đối ngoại có nhiệm vụ nâng cao và phát huy hiệu quả uy tín, vị thế quốc tế của Việt Nam. Thực hiện chủ trương này, ngày 05/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1191/QĐ-TTg phê duyệt mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đổi mới và nâng cao năng lực công tác thông tin tuyên truyền và thông tin đối ngoại, nhằm quảng bá hình ảnh Việt Nam tới các nước có chung đường biên giới, góp phần xây dựng biên giới quốc gia hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Đến Đại hội XIII (năm 2021), Đảng ta xác định rõ nhiệm vụ của hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng là: “Đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác song phương với các đối tác, đặc biệt là đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và các đối tác quan trọng khác, tạo thế đan xen lợi ích và tăng độ tin cậy. Chủ động, tích cực tham gia các cơ chế đa phương về quốc phòng, an ninh theo tư duy mới về bảo vệ Tổ quốc”; đồng thời nhấn mạnh, “đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền đối ngoại”.

Các quan điểm chỉ đạo trên của Đảng thể hiện sự đổi mới tư duy về đối ngoại và hợp tác quốc phòng theo hướng ngày càng được coi trọng, gắn bó hữu cơ với kế sách bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; đồng thời được thông tin đối ngoại phản ánh rất kịp thời, chuyển tải đầy đủ thông điệp hữu nghị, bạn bè tin cậy và có trách nhiệm đến các đối tác quốc tế.

Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, dẫn đầu đoàn Đại biểu quân sự cấp cao QĐND Việt Nam tham dự Hội nghị Tư lệnh Lực lượng Quốc phòng các nước ASEAN lần thứ 20 tại Indonesia, ngày 7/6/2023.

Vận dụng quan điểm, chủ trương của Đảng về Hội nhập quốc tế và Đối ngoại quốc phòng trên mặt trận thông tin đối ngoại

Bước vào những năm đầu tiên của thập kỷ 3 thế kỷ XXI, trong môi trường của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, dù xu thế hoà bình, hợp tác vẫn là chủ lưu, nhưng tình hình thế giới, khu vực đã ghi nhận những chuyển dịch nhanh chóng, bất thường và khó định đoán. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn có xu hướng ngày càng quyết liệt trên hầu hết tất cả các lĩnh vực của đời sống như chính trị, kinh tế, thương mại… kéo theo xu hướng phân tuyến, tập hợp lực lượng, đặc biệt ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Đông Nam Á. Tình hình tranh chấp chủ quyền, xung đột cục bộ, chiến tranh ủy nhiệm tiếp tục phức tạp; vai trò của hệ thống quản trị toàn cầu, luật pháp quốc tế bị suy giảm. Nhiều thách thức phi truyền thống nổi lên với khả năng đan xen, chuyển hoá thành những nguy cơ truyền thống như biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, nhập cư, an ninh năng lượng, an ninh lương thực và cả an ninh thông tin. Tất cả những đặc điểm này đều có ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt của đời sống quốc tế, khu vực; cũng như lợi ích toàn diện của Việt Nam.

Tình hình đó đã đặt ra tính cấp thiết của việc nâng cao hơn nữa hiệu quả hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, góp phần nâng cao vị thế, vai trò, uy tín của Việt Nam nói chung, của Quân đội Nhân dân Việt Nam nói riêng, đảm bảo lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Một trong số những giải pháp được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xác định nhằm đẩy mạnh và nâng tầm của hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng chính là phối hợp liên ngành chặt chẽ, tăng cường quy mô, hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại qua các kênh, ở nhiều tầng nấc.

Trên cơ sở đó, công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại tiếp tục phát huy vai trò song hành, hướng tới thống nhất, nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong chỉnh thể đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân. Với sự kết hợp đồng bộ nhiều lực lượng Bộ, ngành và nhiều biện pháp, giải pháp, hình thức, công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại đã góp phần làm cho đồng bào ta ở nước ngoài cũng như bạn bè, đối tác, dư luận quốc tế hiểu rõ, hiểu đúng những chủ trương, đường lối đối ngoại, chính sách quốc phòng hòa bình, bảo vệ đất nước của Đảng, Nhà nước ta, cùng những thành tựu phát triển của đất nước, của Quân đội Nhân dân Việt Nam; qua đó, củng cố đồng thuận xã hội, tranh thủ cao nhất sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế, đồng thời góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; bảo vệ đất nước từ sớm, từ xa.

Bên cạnh nhiệm vụ “xây” phục vụ hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại cũng luôn phát huy vai trò quan trọng của mình trong đấu tranh mạnh mẽ để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại mọi âm mưu, luận điệu, hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội; đấu tranh chống tin giả, phản bác những luận điệu xuyên tạc về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng nói riêng, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước nói chung; góp phần kiên quyết, kiên trì đấu tranh với những hành vi xâm phạm chủ quyền Việt Nam, kịp thời phản bác những thông tin bịa đặt, sai sự thật của các thế lực thù địch và các phần tử bất mãn, cơ hội, chống đối chính trị nhằm phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc.

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng và Ngài Hugh Jeffrey, Phó Tổng Thư ký Quốc phòng Australia phụ trách Chiến lược, Chính sách và Công nghiệp quốc phòng đồng chủ trì Đối thoại Chính sách Quốc phòng Việt Nam - Australia lần thứ 6, tại Hà Nội, ngày 12/5/2023.

Trong đội hình chung của “binh chủng” thông tin, tuyên truyền đối ngoại, báo chí Quân đội như “lực lượng chính quy” với tinh thần sáng tạo, tư duy đổi mới, làm chủ công nghệ, luôn bám sát thực tiễn tình hình đất nước, phản ánh kịp thời, trung thực mọi mặt hoạt động công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng của Việt Nam; góp phần tạo động lực thúc đẩy công cuộc đổi mới, xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; củng cố niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và thành tựu của công cuộc đổi mới toàn diện đất nước; lan toả hình ảnh tốt đẹp của Việt Nam trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế.

Bên cạnh kênh báo chí truyền thống, thông tin về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng Việt Nam còn được lan tỏa, nhân rộng qua chính mỗi cá nhân, tập thể đang thực hiện nhiệm vụ này, trong đó có đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại ở trong và ngoài nước, bao gồm cả lực lượng thuộc cơ quan Tùy viên Quốc phòng Việt Nam ở nước ngoài; các chuyên gia, học giả trong và ngoài Quân đội; các viện nghiên cứu, trường đại học, các cơ sở đào tạo… mang lại hiệu ứng hết sức tích cực qua các tuyến thông tin đa dạng, phong phú.

Từ nay đến năm 2030 và những năm tiếp theo, để phục vụ đắc lực cho hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng theo tinh thần Kết luận số 52-KL/TW ngày 28/4/2023 và Kết luận số 57-KL/TW ngày 15/6/2023 của Bộ Chính trị, ngành thông tin, tuyên truyền cần đầu tư, xây dựng nguồn lực con người có phẩm chất chính trị kiên định; có kiến thức chuyên sâu về truyền thông, quan hệ quốc tế và có trải nghiệm thực tiễn các hoạt động hội nhập quốc tế, đối ngoại quốc phòng; nắm bắt và làm chủ công nghệ số; đặc biệt, cần hướng tới bồi dưỡng những cây bút “chuyên gia đối ngoại” xuất sắc có thể tác nghiệp trên các diễn đàn khu vực, quốc tế. Bên cạnh đó, cần tranh thủ được thế và lực của đất nước, qua đó, xây dựng hoặc phát huy tích cực mạng lưới quan hệ tốt với bạn bè là các nhà ngoại giao, học giả, chuyên gia quốc tế có thiện cảm với Việt Nam để tạo kênh tương tác thông tin hai chiều; đảm bảo tính khách quan. Trong xu thế kỷ nguyên số, thông tin đối ngoại phục vụ hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng hơn hết cần bắt kịp xu thế đa phương tiện, đa kênh, đa ngôn ngữ tiếp cận độc giả; thu hẹp tối thiểu khoảng cách địa lý và thời gian để tăng độ phủ và hiệu quả thông tin.

Từ những kết quả đạt được trong thời gian qua, toàn quân, toàn dân và cả hệ thống chính trị cần tiếp tục nhận thức đầy đủ, sâu sắc và phát huy vai trò, hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại trong thực hiện nhiệm vụ hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong bối cảnh tình hình mới. Với sự song hành của thông tin, tuyên truyền đối ngoại, hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đã, đang và sẽ tiếp tục góp phần chủ động bảo vệ vững chắc Tổ quốc, tạo thế và lực quan trọng để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân ngày càng vững mạnh, thúc đẩy sức mạnh nội sinh, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc và sức mạnh thời đại, củng cố niềm tin của nhân dân cũng như sự ủng hộ sâu rộng của quốc tế, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, đồng thời chung tay kiến tạo môi trường hoà bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới./.